آلودگی شیر در منطقه ها جنوبی ایران به یک انگل خطرناک - بهترین عینک آفتابی

به گزارش بهترین عینک آفتابی، خبرنگاران - یکی از خطرناک ترین بیماری های تک یاخته ای مشترک بین انسان و دام توکسوپلاسموزیس است که ممکن است به وسیله تماس با حیوان آلوده، مصرف مواد غذایی آلوده و انتقال مادر به جنین به افراد منتقل گردد. این بیماری برای زنان باردار و افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، به اسم یک خطر جدی محسوب می گردد.

ایسنا نوشت: پژوهشگران با انجام یک مطالعه وجود انگل توکسوپلاسما گوندی را در شیر خام چهار استان اصفهان، چهارمحال و بختیاری، فارس و خوزستان آنالیز کردند.

عامل ایجاد کننده این بیماری یک انگل به نام توکسوپلاسما گوندی است که حیوانات خون گرم مثل انسان را در پی تماس با گربه سانان (به خصوص گربه) آلوده می نماید. این انگل می تواند در داخل مدفوع گربه سانان به مدت طولانی تحت شرایط مناسب محیطی، زنده بماند. بعلاوه علاوه بر گربه، انسان ممکن است به وسیله سگ های خانگی که با مدفوع گربه در تماس هستند هم آلوده گردد.

اخیرا مطالعات محدودی وجود این انگل را در شیر بز و گوسفند نشان داده است. آلودگی شیر خام و فرآورده های لبنی سنتی به این انگل می تواند به شکل مستقیم از حیوانات آلوده صورت گیرد و یا این که به علت عدم رعایت اصول بهداشتی در طول فرآیند شیردوشی، حمل ونقل، نگهداری و آلودگی متقاطع ایجاد گردد.

با توجه به این که اطلاعات محدودی از شیوع این انگل در مواد غذایی ایران، وجود دارد؛ پژوهشگران با انجام یک مطالعه مقدار شیوع توکسوپلاسما گوندی را در شیر نشخوارکنندگان چهار استان ایران (اصفهان، چهارمحال و بختیاری، فارس و خوزستان) آنالیز کردند.

برای انجام این مطالعه از زمستان 1395 تا زمستان 1396 مجموعاً 440 نمونه شیر خام؛ شامل 100 نمونه شیر گاو، 100 نمونه شیر گوسفند، 80 نمونه شیر بز، 70 نمونه شیر گاو میش و 90 نمونه شیر شتر، به صورت تصادفی جمع آوری شد و از نظر وجود انگل توکسوپلاسما گوندی، مورد آنالیز نهاده شد.

آنالیز ها نشان داد که از مجموع 440 نمونه شیرها، 26 نمونه یا حدود شش درصد، به این تک یاخته آلوده بودند. بالاترین مقدار آلودگی به ترتیب در نمونه های شیر گوسفند (هشت درصد) و پس از آن در شیر بز (7.5 درصد)، شیر گاو (پنج درصد)، شیر شتر (4.44 درصد) و شیر گاومیش (4.28 درصد) مشاهده شد.

مشاهدات این مطالعه حاکی از این بود که مقدار آلودگی به ترتیب در فصل زمستان، پاییز و در بهار بیشتر بود و هیچ یک از نمونه های جمع آوری شده در تابستان به این انگل آلوده نبودند. البته اختلاف آماری معناداری بین فصل و آلودگی نمونه شیر به انگل توکسوپلاسما گوندی وجود نداشت.

به گفته پژوهشگران این مطالعه؛ یافته های این مطالعه نشان داد که شیر خام به خصوص شیر گوسفند و بز از عوامل مهم انتقال توکسوپلاسما گوندی به انسان است. به همین علت کنترل ورود گربه و گربه سانان به مزارع پرورش دام های اهلی جهت پیشگیری از آلودگی اولیه و رعایت اصول بهداشتی در طول مراحل مختلف شیردوشی، حمل ونقل، نگهداری فرآورده های لبنی جهت کاهش آلودگی ثانویه شیر وفرآورده های لبنی به از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

این محققان معتقدند: از آن جایی که شیر و فرآورده های لبنی از مهم ترین اقلام غذایی سبد خانوارها خصوصاً بچه ها، زنان باردار و شیرده است و این افراد مهم ترین گروه های در معرض خطر ابتلا به توکسوپلاسما گوندی هستند، جلوگیری از آلودگی متقاطع و سالم سازی شیر قبل از مصرف جهت کاهش احتمال آلودگی امری کاملاً لازم است.

در انجام این تحقیق مهتاب علی پور عمروآبادی، ابراهیم رحیمی و امیر شاکریان؛ پژوهشگران گروه بهداشت مواد غذایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، مشارکت داشتند.

یافته های این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با اسم مطالعه شیوع فصلی و جغرافیایی توکسوپلاسما گوندی در شیر نشخوارکنندگان به روش nested-PCR در مجله بهداشت مواد غذایی منتشر شده است.