جزئیات تازه از طرح عدالت بنزینی - بهترین عینک آفتابی

به گزارش بهترین عینک آفتابی، تهران (پانا) - روز گذشته معاون وزیر اقتصاد در مصاحبه ای، جزئیات تازه طرح عدالت بنزینی را عنوان کرد. صحبت های تازه معاون وزیر اقتصاد نشان می دهد که عقب گردی از موضع اولیه طرح عدالت بنزینی به وجود آمده است که مطابق آن، سهمیه بنزین اختصاص یافته به هر فرد به اندازه 20 لیتر بوده و خانوارهای 2 و 3 نفره بر اساس بعد خانوار این سهمیه را دریافت می نمایند. این در حالی است که پیش تر بعضی مقامات عنوان نموده بودند که این رقم 15 لیتر بوده و برای خانوارهای 2 تا 4 نفر به یک اندازه پرداخت می گردد. حال به نظر می رسد این اظهارنظر در جهت بازگشت طرح به راستا اصلی انجام شده است.

به گزارش دنیای اقتصاد، به گفته سبحانیان، در طرح مذکور قرار نیست قیمت بنزین افزایش پیدا کند و دولت هیچ برنامه ای برای افزایش قیمت بنزین ندارد. بلکه تنها بنا بر این است که سازوکار اختصاص بنزین تغییر کند و به جای تخصیص بنزین یارانه ای به خودرو، این بنزین به افراد و خانوار اختصاص داده گردد. در نهایت اینکه دولت به سمت سیاست های یک شبه نخواهد رفت و این سیاست ها با ایجاد آمادگی کامل (اغنای افکار عمومی و حمایت مردمی) بین مردم و مجری اجرای طرح اجرایی می گردد.

اظهارنظر معاون وزیر

روز گذشته سید محمدهادی سبحانیان، معاون وزیر اقتصاد در گفت وگویی با خبرگزاری ایلنا در ارتباط با طرح تازه یارانه بنزین صحبت کرد. او درباره اظهارات بعضی از کارشناسان مبنی بر تبعات تورمی طرح تازه بنزینی توضیح داد: معتقدم اساسا این طرح برای جامعه به درستی تبیین نشده است. مردم توجه داشته باشند در این طرح قرار نیست قیمت بنزین افزایش پیدا کند و دولت هیچ برنامه ای برای افزایش قیمت بنزین ندارد. افزون بر این، سبحانیان در این خصوص بیان نمود که در طرح تازه تنها قرار است سازوکار اختصاص بنزین تغییر کند و به جای تخصیص بنزین یارانه ای به خودرو، این بنزین به افراد و خانوار اختصاص داده گردد. حتی در ابتدا بنا بر این بود که در ماه اول سهمیه بنزین خودرو همچنان باقی بماند و علاوه بر آن به افراد فاقد خودرو، سهمیه بنزین اختصاص پیدا کند. معاون امور مالی وزارت اقتصاد با بیان اینکه اساسا در این طرح بنزینی هیچ برنامه ای برای تغییر نرخ بنزین وجود ندارد، اظهار کرد که در شرایطی که در این طرح صحبتی از افزایش قیمت ها نشده، صحبت از آثار تورمی آن نادرست است. در طرح تازه قرار بر این است که افرادی که پیش از این سهمیه بنزین نداشتند این سهمیه را دریافت نمایند و بتوانند از سهمیه خود به هر ترتیبی استقاده نمایند بنابراین صحبت از تبعات تورم طرح تازه یارانه بنزین یک بحث انحرافی است.

مکانیزم اجرایی طرح

سبحانیان درباره سازوکار فروش بنزین برای افراد فاقد خودرو و طراحی سامانه مورداحتیاج برای آن نیز تشریح کرد که این طرح ابتدا به صورت پایلوت در دو منطقه کیش و قشم اجرا می گردد و وزارت نفت در اجرای این طرح بسیار موثر است و کار اجرایی این طرح را دو وزارتخانه نفت و نیرو باید انجام دهند و وزارت اقتصاد به عنوان یک هماهنگ نماینده نقش خود را ایفا می نماید اما همان طور که گفتم عملیات اجرایی بر عهده دو وزارت نفت و نیرو است و بستر و سازوکار خرید و فروش بنزین یارانه ای هم برای مردم تعیین و فراهم خواهد شد.

سهمیه 20 لیتری برای هر فرد

او درباره کاهش سهمیه بنزین خانوار 2 یا 3 نفره که با احتساب 15 لیتر بنزین به کمتر از 60 لیتر برای یک خانوار می رسد، تاکید نمود: در ابتدا باید بگویم آنچه که برای طرح تازه بنزینی مصوب و ابلاغ شده اختصاص 20 لیتر بنزین سهمیه ای به هر کد ملی است که ممکن است با نظر وزارت نفت تغییر کند اما در نهایت آنچه که از تصویب آن اطلاع دارم، 20 لیتر بنزین سهمیه ای است. اما در ادامه باید بگویم هر سیاستی که در کشور به اجرا برسد منتفعین و متضررانی دارد و در این طرح دولت انبوهی از افرادی را که خودرو ندارند و از این یارانه محروم هستند، می بیند. سبحانیان صحبت های خود را اینگونه ادامه داد: این سیاست در راستای اجرای عدالت است. امروز انبوهی از مردم در کشور خودرو ندارند و از یارانه بنزین استفاده نمی نمایند حال اینکه ممکن است یارانه بنزین خانوار 2 یا 3 نفره با فرض اختصاص بنزین 15 لیتری از یارانه 60 لیتری گذشته کمتر گردد که این اندازه برای خانواده سه نفره به حدود 45 هزار تومان می رسد که اندک و قابل اغماض است اما در مقابل انبوهی از مردم از این طرح منتفع خواهند شد.

لزوم هماهنگی کامل با مردم

سبحانیان در قسمت پایانی صحبت های خود در مورد زمان اجرای این طرح بیان نمود: همان طور که رئیس جمهوری اعلام نموده، دولت به سمت سیاست های یک شبه نخواهد رفت و این سیاست ها با ایجاد آمادگی کامل بین مردم و مجری اجرای طرح به اجرا می رسد و معتقدیم این سیاست ها و طرح های تازه باید با هماهنگی سه قوه و قانع کردن افکار عمومی و حمایت مردم به اجرا برسند، چراکه باور داریم بسیاری از این سیاست ها می تواند در کوتاه مدت و میان مدت به نفع عموم مردم باشند. این صحبت های معاون وزیر اقتصاد، ضرورت اطلاع رسانی و هماهنگی بین سیاست گذار و مردم را بیان می نماید تا دیگر شاهد اتفاقاتی که در آبان 98 رخ داد، نباشیم.

بازگشت به راستا درست؟

پیش تر دنیای اقتصاد در گزارش های ایستگاه اول عدالت یارانه ای و لغزش در عدالت بنزینی به موضوع عدالت بنزینی پرداخته بود. در گزارش ایستگاه اول عدالت یارانه ای پنج سناریوی ممکن برای تحقق این هدف را آنالیز و تشریح نموده بود: سناریوی قیمت ثابت به شکل دستوری، سناریوی سهمیه بندی دونرخی، سناریوی قیمت آزاد بنزین، سناریوی افزایش قیمت بنزین و توزیع نقدی یارانه و سناریوی اعطای سهمیه بنزین به افراد به جای خودروها و علاوه بر این، به مزایا و معایب هرکدام از این سناریوها پرداخته بود. در نهایت به این موضوع اشاره نموده بود که تنها گزینه عادلانه و قابل اجرا در شرایط کنونی، سناریوی پنجم است؛ موضوعی که برای نخستین بار 15 سال پیش (سال 85) نیز پیشنهاد آن از سوی دنیای اقتصاد مطرح شده بود. عدم احتیاج به تغییر قیمت، تبعات اجتماعی و تورمی تقریبا صفر نسبت به سایر سناریوها و تحقق پیش شرط عدالت اجتماعی بخشی از مزایای سناریوی پنجم هستند. در نهایت اینکه کارشناسان مالی معتقدند فقط این گزینه منافع مردم را با منافع اقتصاد ملی و سیاستگذاران همسو می نماید.

در گزارشی دیگر با نام لغزش در عدالت بنزینی به دو انحراف طرح عدالت بنزینی اشاره نموده بود. بر اساس این دو تغییر، علاوه بر کاهش سهمیه ماهانه هر نفر از 20 لیتر به 15 لیتر، مقرر شده است که سهمیه خانوارهای 2نفره و 3 نفره با خانوارهای 4 نفره مساوی و به اندازه 60 لیتر در ماه باشد که نقض فلسفه اصلی طرح عدالت بنزینی است. بر اساس آمارهای رسمی، حدود 60درصد خانوارهای کشور زیر 4 نفر هستند و فقط 40 درصد خانوارها 4 نفره یا بیش از 4 نفر هستند. چنین تغییری به معنای انتقال حق خانوارهای 4 نفره و بزرگ تر به خانوارهای 2 نفره و 3 نفره است. به عبارت دیگر، بی عدالتی موجود در شرایط فعلی که سهمیه بنزین به خودروداران اختصاص می یابد، با این تغییر در شرایط تازه هم به نوعی ادامه خواهد یافت. فارغ از نقض عدالت، تغییر تازه حتی با سیاست های کلی جمعیتی هم مغایرت دارد چراکه به مفهوم تشویق بی فرزندی و تک فرزندی است.

با صحبت های تازه معاون وزیر اقتصاد به نظر می رسد که عقب گردی از انحراف طرح عدالت بنزینی به وجود آمده است که در آن سهمیه بنزین اختصاص یافته به هر فرد به اندازه 20 لیتر بوده و خانوارهای 2 و 3 نفره بر اساس بعد خانوار این سهمیه را دریافت می نمایند.