5 فرصت استفاده موثر از رسانه های اجتماعی برای توسعه فعالیت های هنرمندان و تولیدکنندگان صنایع دستی
به گزارش بهترین عینک آفتابی، رسانه های اجتماعی یاری می نمایند که تولیدنمایندگان و هنرمندان بتوانند علاوه بر محصول، روح محصول و منبع الهام آن را منتقل نمایند و در کنار این مهم از نظرات سایر خریداران و تجارب منفی و مثبت، توضیحات و ارزشیابی های آن ها مطلع شوند.
امروز صنایع دستی در حوزه رسانه های اجتماعی به طور فزاینده ای حضور دارند. از سازندگان، خرده فروش ها، گالری های گرفته تا سازمان ها و تشکل های مرتبط با حوزه صنایع دستی از توئیتر، اینستاگرام و سایر پلتفرم های رسانه های اجتماعی به عنوان ابزار کلیدی برای تجارت و توسعه خلاقانه به صورت گسترده ای استفاده می نمایند.
اگرچه بحث استفاده از رسانه های اجتماعی بسیار گسترده است اما در این یاداشت به صورت اجمالی به برخی از تکنیک ها و استراتژی های اصلی رسانه های اجتماعی که امروزه در بخش صنایع دستی در ایران می تواند به کار گرفته گردد، اشاره می کنیم.
پنج فرصت استفاده کاربردی از رسانه های اجتماعی عبارتند از:
فروش: رسانه های اجتماعی پتانسیل جدیدی برای تجارت الکترونیکی ایجاد می نمایند. تجارت الکترونیک این فرصت را به فراورینمایندگان و فروشندگان می دهد که مرزهای کاری و فراوریی خود را فراتر از روستا، شهر و یا استان خود گسترش دهند. رسانه های اجتماعی این فرصت را ایجاد می نمایند، کسانی که پیش از این تنها بینندگان تصاویر صنایع دستی در فضای مجازی، مجلات، کتاب ها و ... بودند، حالا فرصت خرید این فراوریات را نیز داشته باشند. از طرفی حضور حداکثری در کلیه رسانه های اجتماعی باعث می گردد دریچه های متعددی برای فراورینمایندگان و خریداران باز گردد حضور هدفمند در تعداد زیادی رسانه اجتماعی باعث معرفی همه جانبه فراوریات صنایع دستی می گردد زیرا هر یک از پلتفرم ها در یک یا چند زمینه خاص امکانات و مخاطب بیشتری دارند.
همچنین رسانه های اجتماعی یاری می نمایند که فراورینمایندگان و هنرمندان بتوانند علاوه بر محصول، روح محصول و منبع الهام آن را منتقل نمایند و در کنار این مهم از نظرات سایر خریداران و تجارب منفی و مثبت، شرحات و ارزشیابی های آن ها مطلع شوند. از سوی دیگر استفاده از رسانه های اجتماعی به فراورینمایندگان یاری می نماید که تنها متکی به خرده فروش ها یا بازارهای محلی نباشند و اگر یک یا چند بازارشان به هر دلیلی تعطیل شد بتوانند همچنان به معرفی و فروش خود ادامه دهند.
ارزش آفرینی: رسانه های اجتماعی می توانند به نمایان شدن داستان های نهفته در دل صنایع دستی و سازندگانش با نشان دادن فرآیند ساخت خلاقانه، منشا مواد اولیه استفاده شده و الهام بخشی پنهان در کارها یاری نمایند. همچنین پتانسیل آن را دارند تا درک مخاطب از ارزش واقعی صنایع دستی را افزایش دهند. وقتی به وسیله رسانه های اجتماعی بتوان محتواهایی را به اشتراک گذاشت که حاوی اطلاعات مفیدی در خصوص مواد اولیه، دلایل، سنت ها و آداب مرتبط با آن صنایع دستی خاص باشد، این ارتباط و اعتماد قوی بین فراوری نماینده و خریدار ایجاد می گردد زیرا خریدار احساس نزدیکی بیشتر با فراوریات هنری و صنایع دستی می نماید زیرا داستان آن را می داند. در واقع رسانه های اجتماعی بستر خوبی هستند تا در صورت داشتن محتوای قابل اشتراک هدفمند، بتوان فرآیند ارزش آفرینی برای صنایع دستی را در ابعاد مادی و معنوی انجام داد.این داستان ها به خریدار بالقوه این امکان را می دهد تا به ارزش مادی و معنوی صنایع دستی آشنایی و اعتماد بیشتری پیدا کند.
مخاطب سازی: رسانه های اجتماعی می توانند صنایع دستی را به مخاطبان جدید از فرهنگ های دیگر با سبک زندگی متفاوت معرفی نمایند. به عنوان یک مثال ساده، ممکن است یک فرد جوان در یکی از کشورهای اروپایی هیچ آشنایی جدی با مقوله گلیم و گلیم بافی نداشته باشد، اما رسانه های اجتماعی این امکان را می دهند تا هنرمند فعال در حوزه صنایع دستی بتواند هنرش را در اختیار کسانی که ایده یا تجربه ای خاص در آن زمینه ندارند قرار دهد. در زمینه های نمایشگاهی رسانه های اجتماعی این قابلیت را دارند که با جذب مخاطبان به عنوان شرکت نمایندگان فعال یا مفسران به وسیله استفاده از پلتفرم های موبایل و اپلیکیشن ها اشتیاق ایجاد نمایند تا نظراتشان را بگویند، چیزی که شاید بدون استفاده از رسانه های اجتماعی کاملا محدود باشد.
برای این کار استفاده از خدمات پلتفرم های شبکه های مجازی از جمله ارسال گروهی، نظرسنجی، امکان به اشتراک گذاشتن بروشورها و دفترچه های راهنمای نمایشگاه ها، امکان اشتراک گذاری محتواهای تبلیغاتی، استفاده از خدمات صفحات و افرادی که بازدیدنمایندگان مرتبط یا چشمگیری دارند، معرفی توسط اینفلوئنسرها از جمله راه هایی است که هنرمندان و فراوری نمایندگان صنایع دستی می توانند از آن استفاده نمایند و برای خود مخاطب بسازند.
همچنین اهمیت داستان سرایی برای موضوعات مهم است، به عنوان مثال هنرمند و فراوری نماینده صنایع دستی اگر بتواند متناسب با داستان های محلی، افسانه ها، ضرب المثل ها برای محصول خود هویت داستانی ایجاد کند، نام و عنوان آن محصول در ذهن مخاطب نهادینه می گردد. ما همواره موضوعاتی که داستانی در آن ها نهفته است دوست داریم، به عنوان مثال یک گلدان ساده شاید اهمیتی نداشته باشد، اما اگر بدانیم گلدانی که امروز در دست ماست، مشابه اش صدها سال پیش کارکرد داشته است، برای مان ارزشمندتر جلوه می نماید. بنابراین هنرمند باید بتواند علاوه بر هنر و صنایع دستی اش، راوی داستان ها نیز باشد و با این کار هویت عمیق تری به فراوریاتش بدهد.
تثبیت موقعیت: رسانه های اجتماعی می توانند به وسیله موقعیت سازی برای سازندگان یا تشکل های فعال درحوزه صنایع دستی از راه آفرینش فرصت های خلاق و حرفه ای جایگاهشان را تثبیت نمایند. اگر بخواهیم با یک مثال ساده شرح دهیم، هنرمند فراورینماینده صنایع دستی پس از شرکت در یک نمایشگاه فروش که ممکن است با استقبال خوبی هم روبه رو شده باشد، ناگهان دچار رکود می گردد چون عملا فرصت نمایشگاه تمام شده و مخاطبانش به شدت کاهش پیدا نموده اند. اگر این هنرمند صنایع دستی راه ها واصول استفاده از رسانه های اجتماعی را بداند، به راحتی می تواند مخاطبان خود را با استفاده از این ابزار حفظ کند و موقعیتی را که به واسطه نمایشگاه کسب نموده بود، تثبیت نماید.
شبکه سازی: رسانه های اجتماعی می توانند فرصت اتصال و ارتباط هنرمندان، تشکل ها، خرده فروشان، بازارهای عظیم، نمایشگاه ها، سازمان ها و نهادهای وابسته را به یکدیگر ایجاد نمایند. با استفاده از این شبکه های ارتباطی و اطلاعاتی، هنرمندان سریع تر می توانند در جریان تغییرات بازار و حرفه شان قرار بگیرند و از طرفی با هم افزایی داخلی در این شبکه ها می توانند فرصت های خلاقانه جدید بیافرینند. در حالی که یک هنرمند خارج از شبکه و به تنهایی بیشتر تحت تاثیر مسائل ناشی از تغییرات بازار و حرفه اش قرار می گیرد و نمی تواند در مواقع لزوم و به سرعت از حمایت های موجود و اخبار اطلاع پیدا کند.
* دکتری مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی
منبع: میراث آریا